Thứ Tư, 2 tháng 11, 2016

Bob Dylan - Giải Nobel Văn học năm 2016


37 Nhà thơ
đoạt giải Nobel Văn học






































Bob Dylan (tên thật là Robert Allen Zimmerman, sinh ngày 24 tháng 5 năm 1941) – là ca sĩ, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà văn, nhà thơ Mỹ, người đoạt Giải Nobel Văn học năm 2016. Nhiều bài hát của ông như “Blowin' in the Wind” và “The Times They Are a-Changin'” đã trở thành những bài thánh ca của các phong trào đòi dân quyền cũng như phong trào chống chiến tranh ở Mỹ. Theo thăm dò của tạp chí Rolling Stone – là nhân vật quan trọng thứ hai (sau nhóm The Beatles) trong lịch sử âm nhạc.

Tiểu sử
Robert Allen Zimmerman sinh ở Duluth, bang Minnesota trong một gia đình buôn bán nhỏ. Cha là Abram Zimmerman và mẹ là Beatrice Stone là những người tích cực tham gia công tác của một cộng đồng Do Thái nhỏ tại đây. Ông bà nội là những người Do Thái nhập cư sang Mỹ năm 1905 từ Odessa (nay là Ukraine), ông bà ngoại cũng là người Do Thái sang Mỹ năm 1902 từ Litva. Năm 1947, cha của Robert bị bệnh bại liệt, và gia đình chuyển đến thị trấn Hibbing. Thời nhỏ Robert nghe rất nhiều các chương trình nhạc Blues trên đài. Cậu bé đặc biệt ấn tượng với âm nhạc dân gian của Hank Williams và Woody Guthrie. Năm lên mười tuổi Robert sáng tác những bài thơ đầu tiên của mình. 

Khi học ở trường trung học, Robert hát nhạc dân gian trong các quán cà phê và quán bar. Năm 1959, Robert vào học Đại học Minnesota và bắt đầu tham gia các câu lạc bộ tại Minneapolis và St. Paul. Năm 1960, khi cảm thấy chán học cậu đến New York hát trong các quán bar và câu lạc bộ đêm ở thành phố, chơi đàn guitar và thổi harmonica. Phát hành vào tháng 2 năm 1962, album đầu tay “Bob Dylan”, ngoại trừ hai bài hát của riêng mình, là các bài hát dựa theo các làn điệu dân gian cổ điển và các bài Blues.Khoảng thời gian này, từ tháng 8 năm 1962, ca sĩ trẻ bắt đầu lấy nghệ danh Bob Dylan.

Album thứ hai, “The Freewheelin' Bob Dylan”, được ra mắt vào tháng 3 năm 1963 đánh dấu sự trưởng thành của Dylan trong cả vai trò ca sĩ lẫn người viết nhạc. Rất nhiều ca khúc trong album được coi là những sáng tác phản chiến.

“The Freewheelin 'Bob Dylan” đã trở thành một bước ngoặt trong lịch sử âm nhạc dân gian và là một hiện tượng nổi bật và quan trọng trong văn hóa và xã hội. Nếu trong album đầu tiên, chỉ có hai bài hát được viết bởi Dylan thì ở album thứ hai, ngược lại, những người khác chỉ có hai bài hát (bài dân ca Mỹ “Corrina, Corrina” và “Honey, Just Allow Me One More Chance” của Henry Thomas được Dylan làm lại). Câu chuyện của bài hát nổi tiếng “Masters of War” cũng rất thú vị. Bob Dylan sáng tác phần lời của bài hát còn phần nhạc dựa theo giai điệu của bài dân ca Anh “Nottamun Town” (Thị trấn Nottamun). Bằng cách như vậy làn điệu dân ca mang lại cho bài hát chống chiến tranh một tầng sâu, biến nó thành bài hát chống chiến tranh thực sự. 

Tháng 6 năm 1966, Bob Dylan bị tai nạn xe máy, bị gãy xương sườn và cổ, đôi khi mất trí nhớ. Chỉ đến cuối năm này mới dậy được khỏi giường. Sau vụ tai nạn, Dylan không xuất hiện trước công chúng, ngoại trừ một vài lần bất khả kháng và không đi lưu diễn trong nhiều năm.

Trong các năm 1965-1966 Bob Dylan viết cuốn tiểu thuyết thực nghiệm “Tarantula” (xuất bản năm 1971), trong đó ông sử dụng một kỹ thuật văn học được biết đến với tên gọi là “dòng ý thức” (Stream of consciousness)… 

Trong hơn 5 thập niên hoạt động âm nhạc chuyên nghiệp Bob Dylan giành được nhiều thành công vang dội với vô vàn các giải thưởng, trong đó có các giải Grammy, giải Pulitzer, giải Oscar, giải của các tổ chức xã hội cũng như của Tổng thống Mỹ, mà giải thưởng gần đây nhất là giải Nobel Văn học 2016. 

Trong suốt sự nghiệp âm nhạc của mình ông sử dụng nhiều nghệ danh như: Elston Gunnn, Blind Boy Grunt, Bob Landy, Robert Milkwood Thomas, Lucky Wilbury, Boo Wilbury, Jack Frost, Sergei Petrov. Nhưng nghệ danh có được sự nổi tiếng khắp thế giới chính là Bob Dylan, nhiều người cho rằng ông lấy tên của nhà thơ xứ Uên Dylan Thomas làm họ của mình. 

Về đời tư, Bob Dylan kết hôn hai lần và có năm đứa con. 



Danh sách đĩa nhạc

1.Bob Dylan (1962)
2.The Freewheelin' Bob Dylan (1963)
3.The Times They Are a-Changin' (1964)
4.Another Side of Bob Dylan (1964)
5.Bringing It All Back Home (1965)
6.Highway 61 Revisited (1965)
7.Blonde on Blonde (1966)
8.John Wesley Harding (1967)
9.Nashville Skyline (1969)
10.Self Portrait (1970)
11.New Morning (1970)
12.Pat Garrett & Billy the Kid (1973)
13.Dylan (1973)
14.Planet Waves (1974)
15.Blood on the Tracks (1975)
16.The Basement Tapes (1975)
17.Desire (1976)
18.Street Legal (1978)
19.Slow Train Coming (1979)
20.Saved (1980)
21.Shot of Love (1981)
22.Infidels (1983)
23.Empire Burlesque (1985)
24.Knocked Out Loaded (1986)
25.Down in the Groove (1988)
26.Oh Mercy (1989)
27.Under the Red Sky (1990)
28.Good as I Been to You (1992)
29.World Gone Wrong (1993)
30.Time Out of Mind (1997)
31.Love and Theft (2001)
32.Modern Times (2006)
33.Together Through Life (2009)
34.Christmas in the Heart (2009)
35.Tempest (2012)
36.Shadows in the Night (2015)
37.Fallen Angels (2016)

11 bài hát đã dịch ra lời Việt


THOẢNG BAY TRONG GIÓ

Bao con đường phải vượt qua mỗi người
Trước khi trở thành con người xứng đáng?
Qua bao nhiêu biển bồ câu phải bay
Trước khi ngủ yên trên bờ cát trắng?
Bao nhiêu lần súng thần công đã bắn
Trước khi người ta cấm hẳn muôn đời?
Câu trả lời lửng lơ trong gió thoảng
Câu trả lời trong gió thoảng bạn ơi.

Bao nhiêu năm đã tồn tại ngọn đồi
Trước khi ngọn đồi đổ nhào xuống biển?
Bao nhiêu năm con người ta chịu đựng
Trước khi tự do được trả cho người?
Và bao nhiêu lần mỗi một con người
Giả vờ không thấy những điều đơn giản?
Câu trả lời lửng lơ trong gió thoảng
Câu trả lời trong gió thoảng bạn ơi. 

Bao nhiêu lần người ta nhìn lên trời
Trước khi nhìn ra bầu trời xanh thắm?
Bao nhiêu đôi tai người ta cần đến
Trước khi nghe ra tiếng khóc con người?
Và phải chết đi bao nhiêu mạng người
Để hiểu rằng người chết nhiều ghê gớm?
Câu trả lời lửng lơ trong gió thoảng
Câu trả lời trong gió thoảng bạn ơi.




Blowing in the wind

How many roads must a man walk down
Before you call him a man?
Yes, ’n’ how many seas must a white dove sail
Before she sleeps in the sand?
Yes, ’n’ how many times must the cannonballs fly
Before they’re forever banned?
The answer, my friend, is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind

How many years can a mountain exist
Before it’s washed to the sea?
Yes, ’n’ how many years can some people exist
Before they’re allowed to be free?
Yes, ’n’ how many times can a man turn his head
Pretending he just doesn’t see?
The answer, my friend, is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind

How many times must a man look up
Before he can see the sky?
Yes, ’n’ how many ears must one man have
Before he can hear people cry?
Yes, ’n’ how many deaths will it take till he knows
That too many people have died?
The answer, my friend, is blowin’ in the wind
The answer is blowin’ in the wind



NHỮNG CHỦ NHÂN CỦA CHIẾN TRANH

Hỡi những chủ nhân của chiến tranh
Các người làm ra biết bao súng đạn
Những chiếc máy bay cùng với tử thần
Các người làm ra biết bao bom lớn
Các người giấu mình sau những bức tường
Các người giấu mình ngồi sau bàn giấy
Ta muốn nói cho các người biết rằng
Ta nhìn xuyên mặt nạ các người rồi đấy. 

Các người không làm ra một thứ gì
Nhưng các người tạo ra sự hủy diệt
Các người chơi với thế giới của ta
Giống như một thứ đồ chơi nhỏ nhặt
Và các người đặt súng vào tay ta
Và các người che giấu khỏi mắt ta
Nhưng một khi đạn bom gào thét
Thì quay mình và bỏ chạy cho xa. 

Như Giuđa từ ngày xửa ngày xưa
Các người dối gian lừa phỉnh
Rằng chiến tranh này có thể thắng
Các người muốn cho ta tin là
Nhưng qua từng ánh mắt ta nhìn ra
Và ta nhìn xuyên qua bao ý tưởng
Như ta nhìn xuyên qua làn nước kia
Làn nước đang chảy rì rào dưới cống. 

Các người đặt tay vào cò súng
Cho biết bao con người để bắn
Sau đó các người ngồi xuống và xem
Còn khi người chết đã nhiều lên
Thì các người trốn trong cung điện
Và máu của những chàng thanh niên
Từ xác thân ròng ròng chảy xuống
Rồi chôn giấu trong bùn. 

Các người đem ra điều sợ hãi
Điều sợ hãi chưa từng
Nỗi sợ mang trẻ con
Vào thế giới
Làm đứa con của ta sợ hãi
Dù chưa sinh, chưa có tuổi có tên
Các người không xứng với dòng máu xối
Trong từng thớ thịt đường gân. 

Ta cần biết bao điều
Để mà nói nhiều như vậy
Các người nói rằng ta còn trẻ tuổi
Rằng ta chẳng biết một điều gì
Nhưng mà ta biết rõ một điều kia
Dù ta vẫn còn trẻ tuổi
Rằng ngay cả Giêsu sẽ không bao giờ
Tha thứ cho điều các người làm vậy. 

Hãy để cho ta đưa ra câu hỏi
Liệu tiền bạc của các người
Có đủ để mua những điều tha thứ
Các người vẫn nghĩ rằng có thể
Ta nghĩ các người sẽ tìm ra thôi
Một khi cái chết đến với các người
Thì tất cả số bạc tiền đang có
Không thể mua lại hồn của các người. 

Và ta hy vọng các người sẽ chết
Những cái chết kia đã đến rất gần
Còn ta đây rồi sẽ đi đám tang
Trong một buổi chiều xám ngắt
Và ta sẽ để ý nhìn xem
Khi người ta chôn các người xuống huyệt
Ta sẽ đứng trên mộ đến khi tin chắc rằng
Tất cả lũ các người đã chết. 
____________________ 

*Bob Dylan sáng tác phần lời của bài hát còn phần nhạc dựa theo giai điệu của bài dân ca Anh “Nottamun Town” (Thị trấn Nottamun). Bằng cách như vậy làn điệu dân ca mang lại cho bài hát chống chiến tranh một tầng sâu.


Masters of war

Come you masters of war 
You that build all the guns 
You that build the death planes 
You that build the big bombs 
You that hide behind walls 
You that hide behind desks 
I just want you to know 
I can see through your masks 

You that never done nothin’ 
But build to destroy 
You play with my world 
Like it’s your little toy 
You put a gun in my hand 
And you hide from my eyes 
And you turn and run farther 
When the fast bullets fly 

Like Judas of old 
You lie and deceive 
A world war can be won 
You want me to believe 
But I see through your eyes 
And I see through your brain 
Like I see through the water 
That runs down my drain 

You fasten the triggers 
For the others to fire 
Then you set back and watch 
When the death count gets higher 
You hide in your mansion 
As young people’s blood 
Flows out of their bodies 
And is buried in the mud 

You’ve thrown the worst fear 
That can ever be hurled 
Fear to bring children 
Into the world 
For threatening my baby 
Unborn and unnamed 
You ain’t worth the blood 
That runs in your veins 

How much do I know 
To talk out of turn 
You might say that I’m young 
You might say I’m unlearned 
But there’s one thing I know 
Though I’m younger than you 
Even Jesus would never 
Forgive what you do 

Let me ask you one question 
Is your money that good 
Will it buy you forgiveness 
Do you think that it could 
I think you will find 
When your death takes its toll 
All the money you made 
Will never buy back your soul 

And I hope that you die 
And your death’ll come soon 
I will follow your casket 
In the pale afternoon 
And I’ll watch while you’re lowered 
Down to your deathbed 
And I’ll stand o’er your grave 
’Til I’m sure that you’re dead 



THỜI CUỘC ĐỔI THAY

Hãy đến đây, dù bạn đã khắp chốn lang thang
Và hãy thừa nhận rằng con nước đã lớn lên
Hãy nhớ rằng tới đây sẽ thấm vào xương tủy
Và nếu như bạn quí giá cuộc đời của mình
Thì hãy học bơi hoặc bạn sẽ chìm như tảng đá
Bởi thời cuộc đổi thay, bạn có biết không.

Tiên tri bằng ngòi bút – những nhà văn, nhà phê bình
Hãy mở mắt nhìn, cơ hội không còn quay trở lại
Đừng vội nói gì bởi bánh xe còn quay vội
Thật khó mà nói rằng ai sẽ được gọi tên
Bởi có thể người bây giờ thua về sau thắng lợi
Bởi thời cuộc đổi thay, bạn có biết không. 

Hỡi những nhà chính trị, hãy nghe tiếng của dân
Đừng đứng ở cửa ra vào cản trở lối vào phòng
Bởi rồi sẽ đớn đau những kẻ nào ngăn cản
Cuộc chiến này rồi sẽ trở nên điên cuồng
Làm rung cửa sổ, những bức tường của bạn
Bởi thời cuộc đổi thay, bạn có biết không. 

Những người mẹ người cha khắp đất nước quê hương
Xin đừng chỉ trích những gì mà bạn không thể hiểu
Những đứa con gái con trai không còn nghe theo nữa
Con đường xưa bạn đi bây giờ đã cũ mòn
Làm ơn đứng sang bên nếu không ra tay giúp đỡ
Bởi thời cuộc đổi thay, bạn có biết không. 

Đường nét vẽ ra, sẽ có một lời nguyền
Những gì chậm hôm nay, ngày mai sẽ thành nhanh
Hiện tại bây giờ sẽ trở thành dĩ vãng
Cái trật tự bây giờ rồi đây hỗn loạn
Và ai đứng đầu tiên thành kẻ đứng cuối cùng
Bởi thời cuộc đổi thay, bạn có biết không. 

The Times They Are a-Changin’

The times they are a-changin'
Come gather 'round people wherever you roam 
And admit that the waters around you have grown 
And accept it that soon you'll be drenched to the bone 
If your time to you is worth savin'
Then you better start swimmin' or you'll sink like a stone
For the times they are a-changin' 

Come writers and critics who prophesize with your pen 
And keep your eyes wide the chance won't come again 
And don't speak too soon for the wheel's still in spin 
And there's no tellin' who that it's namin' 
'Cause the loser now will be later to win 
For the times they are a-changin' 

Come senators, congressmen please heed the call 
Don't stand in the doorways don't block up the hall 
For he that gets hurt will be he that has stalled 
The battle outside ragin' 
Will soon shake your windows and rattle your walls 
For the times they are a-changin' 

Come mothers and fathers throughout the land 
And don't criticize what you can't understand 
Your sons and your daughters are beyond your command 
Your old road is rapidly agin' 
Please get out of the new one if you can't lend your hand 
For the times they are a-changin' 

The line it is drawn the curse it is cast 
The slow one now will later be fast 
And the present now will later be past 
The order is rapidly fadin' 
And the first one now will later be last 
For the times they are a-changin' 



NHƯ MỘT HÒN ĐÁ LĂN

Ngày nào đó em đã từng ăn mặc đàng hoàng
Từng ném những đồng xu cho những kẻ nghèo hèn
Thiên hạ thì thầm: “Coi chừng con búp bê đổ xuống”
Còn em nghĩ rằng họ chỉ đùa em
Khi đó em cười nhạo báng
Những kẻ ở xung quanh
Giờ thì em đã không còn nói lớn
Giờ thì em đã không còn kiêu hãnh
Chỉ biết lo lọc lừa để có cái mà ăn. 

Cảm giác thế nào em
Cảm giác thế nào em
Khi một mái nhà chẳng có
Như người không ai biết cả
Như một ma cà bông.

Xưa em học ở trường tốt nhất, Thiếu nữ Cô đơn
Nhưng chẳng học hành, em chỉ lo giải trí
Và không ai dạy em cảnh sống ngoài đường
Còn bây giờ em lâm vào cảnh đời như thế
Em nói rằng chưa bao giờ cần đến lời khuyên
Của một ma cà bông bí huyền nhưng giờ hiểu rõ
Rằng hắn ta thì chẳng hề có cớ
Khi nhìn vào đôi mắt của hắn trống không
Hỏi: cậu có muốn kết bạn thân cùng với tớ?

Cảm giác thế nào em
Cảm giác thế nào em
Khi chỉ sống cho mình
Khi đường về nhà chẳng có
Như người không ai biết cả
Như một ma cà bông.

Em chưa bao giờ để mắt tới những anh hề nhìn khó đăm đăm
Khi họ biểu diễn cho em những trò ảo thuật
Em chưa bao giờ hiểu có điều gì tốt đẹp
Mà người ta nhận được, dù để cho em
Em phóng trên ngựa với người sứ giả của mình
Kẻ mang trên vai mình một chú mèo Xiêm
Chẳng lẽ không nặng nề khi mà em hiểu hết
Hắn không phải người như em vẫn hằng mong 
Sau khi vơ vét những gì mà em có được. 

Cảm giác thế nào em
Cảm giác thế nào em
Khi chỉ sống cho mình
Khi đường về nhà chẳng có
Như người không ai biết cả
Như một ma cà bông.

Công chúa ngồi trên tháp, và những người dễ thương
Họ uống rượu, và nghĩ rằng mình có được
Và họ trao đổi với nhau những gì quí nhất
Nhưng em thì tốt nhất là hãy tháo nhẫn kim cương
Mà một thuở đã làm em vui mừng
Napoleon rách rưới và ngôn ngữ mà ông dùng
Hãy đến với ông, ông gọi em, em không chối được
Khi em đã chẳng còn gì - thì đâu có gì để mất
Giờ em là vô hình thì có gì bí mật nữa đâu em. 

Cảm giác thế nào em
Cảm giác thế nào em
Khi chỉ sống cho mình
Khi đường về nhà chẳng có
Như người không ai biết cả
Như một ma cà bông.



Like a Rolling Stone

Once upon a time you dressed so fine
You threw the bums a dime in your prime, didn'tyou
People'd call, say, "Beware doll, you're bound tofall"
You thought they were all kiddin' you
You used to laugh about
Everybody that was hangin' out
Now you don't talk so loud
Now you don't seem so proud
About having to be scrounging for your next meal

How does it feel
How does it feel
To be without a home
Like a complete unknown
Like a rolling stone

You've gone to the finest school all right, Miss Lonely
But you know you only used to get juiced in it
And nobody has ever taught you how to live on thestreet
And now you're gonna have to get used to it
You said you'd never compromise
With the mystery tramp, but now you realize
He's not selling any alibisd
As you stare into the vacuum of his eyes
And say do you want to make a deal

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
A complete unknown
Like a rolling stone

You never turned around to see the frowns on thejugglers and the clowns
When they all did tricks for you
You never understood that it ain't no good
You shouldn't let other people get your kicks foryou
You used to ride on the chrome horse with yourdiplomat
Who carried on his shoulder a Siamese cat
Ain't it hard when you discover that
He really wasn't where it's at
After he took from you everything he could steal

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
Like a complete unknown
Like a rolling stone

Princess on the steeple and all the pretty people
They're all drinkin', thinkin' that they got it made
Exchanging all precious gifts
But you'd better take your diamond ring, you'dbetter pawn it babe
You used to be so amused
At Napoleon in rags and the language that he used
Go to him now, he calls you, you can't refuse
When you got nothing, you got nothing to lose
You're invisible now, you got no secrets to conceal

How does it feel
How does it feel
To be on your own
With no direction home
Like a complete unknown
Like a rolling stone


SUỐT NGÀY ĐÊM TRÊN CHÒI CANH

“Ở đây phải có đường ra” – anh hề nói cùng tên trộm
“Khắp mọi nơi hỗn loạn, ta chẳng thể nào yên ổn.
Những nhà buôn uống rượu, nông dân cày ruộng của ta
Nhưng chẳng có ai hiểu ra giá trị của những thứ kia”. 

“Có gì đâu mà lo” – tên trộm trả lời một cách nhã nhặn
Có nhiều kẻ trong chúng ta hiểu cuộc sống là một trò đùa
Ta đi qua chặng đường, mà đấy đâu phải số phận của ta
Thì ta đi gian dối để mà làm gì trong cái giờ đã muộn”. 

Suốt ngày đêm trên chòi canh, các quan trưởng canh chừng
Những phụ nữ đến rồi đi, những đầy tớ chân trần cũng thế
Từ xa xa một con mèo hoang rít lên tiếng kêu hoang dã
Có hai người cưỡi ngựa đến gần và ngọn gió tru lên. 

*Bài hát được viết vào thời điểm sau khi Bob Dylan đã bình thường sau vụ tai nạn xe máy. Thời kỳ này, Bob Dylan gần như không lúc nào rời quyển Kinh Thánh. Bài hát này ngay lập tức đã thu hút sự chú ý của các nhà phê bình, sử dụng một tích trong "Sách Tiên Tri Isaia," chương 21, câu 5 -9: “Prepare the table, watch in the watchtower, eat, drink: arise ye princes, and prepare the shield...” (Người ta đặt bàn tiệc, cắt kẻ canh giữ; người ta ăn và uống… Hỡi các quan trưởng, hãy chờ dậy! Hãy thoa dầu cho cái thuẫn!…) 

All Along the Watchtower

“There must be some way out of here,” - said the Joker to the Thief,
“There's too much confusion, I can't get no relief.
Businessmen, they drink my wine, plowmen dig my earth,
None of them along the line know what any of it is worth.”

“No reason to get excited,” - the thief, he kindly spoke,
“There are many here among us who feel that life is but a joke.
But you and I, we've been through that, and this is not our fate,
So let us not talk falsely now, the hour is getting late.”

All along the watchtower, princess kept the view,
While all the women came and went, barefoot servants too.
Outside in the distance a wildcat did growl,
Two riders were approaching, the wind began to howl.


NẾU BẠN GẶP NÀNG, HÃY NÓI LỜI CHÀO

Nếu bạn gặp nàng, hãy nói lời chào, nàng ở Tangier
Nàng đến đó dịp đầu xuân và tôi nghe rằng nàng ở đó
Hãy nói rằng tôi bình thường, dù không hẳn là như thế
Nàng nghĩ rằng tôi đã quên nàng, thôi chớ khuyên can. 

Chúng tôi từng bất hòa, lẽ tự nhiên ở những người tình
Nhớ lại cái đêm mà nàng bỏ ra đi làm cho tôi ớn lạnh
Và giờ đây dù cách xa, nàng vẫn sống trong tim
Nàng vẫn sống đây bên tôi mà không hề xa vắng. 

Nếu bạn ở gần đó thì hãy thay tôi một lần hôn nàng
Tôi luôn kính trọng nàng vì đã bỏ đi tìm tự do như vậy
Điều gì làm cho nàng hạnh phúc thì tôi không phản đối
Dù vẫn còn dư âm vị đắng của cái đêm tôi cố giữ lại em. 

Tôi đã nhìn thấy rất nhiều người khi đi khắp thế gian
Nghe tên nàng khi đi từ thành phố này đến thành phố nọ
Và tôi cũng chưa quen học cách không thèm để ý
Hoặc là tôi quá nhạy cảm hoặc là vì tôi quá dịu dàng. 

Tôi lại tìm về quá khứ - hoàng hôn, ánh trăng vàng
Nhớ lại câu chuyện tâm tình, dù đã qua nhanh tất cả
Nếu nàng có đi qua đây thì tìm tôi không hề khó
Hãy nói với nàng ghé thăm tôi nếu nàng có thời gian.

If you see her, say hello

If you see her, say hello, 
she might be in Tangier
She left here last early Spring, is livin' there, I hear
Say for me that I’m all right though things get kindof slow
She might think that I’ve forgotten her, don’t tell herit isn’t so.

We had a falling-out, like lovers often will
And to think of how she left that night, it still bringsme a chill
And though our separation, 
it pierced me to the heart
She still lives inside of me, we've never been apart.

If you get close to her, kiss her once for me
I always have respected her for busting out andgettin' free
Oh, whatever makes her happy, I won't stand in theway
Though the bitter taste still lingers on from the night
I tried to make her stay.

I see a lot of people as I make the rounds
And I hear her name here and there 
As I go from town to town
And I’ve never gotten used to it, I’ve just learned toturn it off
Either I'm too sensitive or else I'm gettin' soft.

Sundown, yellow moon, I replay the past
I know every scene by heart, they all went by sofast
If she’s passin’ back this way, I'm not that hard tofind
Tell her she can look me up if she's got the time.



GIẤC MƠ CỦA BOB DYLAN

Trên chuyến tàu khi đi về miền tây
Thấy buồn ngủ, tôi muốn được nghỉ ngơi
Một giấc mơ làm cho tôi buồn nhớ
Những ngày xưa và những bạn đầu đời.

Mắt đẫm lệ, tôi nhìn vào căn phòng
Nơi bạn bè và tôi bấy nhiêu đêm
Nơi cùng nhau vượt qua bao giông bão
Hát và cười đến tận buổi bình minh. 

Chúng tôi treo mũ nón bên lò sưởi
Rồi chuyện trò và sau đó hát lên
Chúng tôi hài lòng với cuộc đời mình
Những chuyện vui chẳng có đầu có cuối. 

Những con tim qua lạnh lùng, nóng gắt
Đâu nghĩ ra khi nào đó sẽ già
Rằng mãi mãi vui vẻ như thế kia
Nhưng rồi cơ hội triệu lần có một. 

Dễ dàng như phân biệt trắng và đen
Dễ dàng như phân biệt sai và đúng
Lựa chọn có ít, nghĩ suy không trúng
Đã làm cho tan tác một con đường. 

Biết bao nhiêu năm tháng đã trôi qua
Bao trò chơi có cả thua và thắng
Bao con đường bạn bè tôi đã chọn
Nhưng mà tôi chưa gặp lại bao giờ. 

Tôi ước mong, ước mong dù vô vọng
Trong phòng kia tôi gặp lại bạn bè
Tôi vui lòng chi mười ngàn đô la
Để được sống cuộc đời như trong mộng. 

Bob Dylan's Dream

While riding on a train goin’ west
I fell asleep for to take my rest
I dreamed a dream that made me sad
Concerning myself and the first few friends I had

With half-damp eyes I stared to the room
Where my friends and I spent many an afternoon
Where we together weathered many a storm
Laughin’ and singin’ till the early hours of the morn

By the old wooden stove where our hats was hung
Our words were told, our songs were sung
Where we longed for nothin’ and were quite satisfied
Talkin’ and a-jokin’ about the world outside

With haunted hearts through the heat and cold
We never thought we could ever get old
We thought we could sit forever in fun
But our chances really was a million to one

As easy it was to tell black from white
It was all that easy to tell wrong from right
And our choices were few and the thought never hit
That the one road we traveled would ever shatter and split

How many a year has passed and gone
And many a gamble has been lost and won
And many a road taken by many a friend
And each one I’ve never seen again

I wish, I wish, I wish in vain
That we could sit simply in that room again
Ten thousand dollars at the drop of a hat
I’d give it all gladly if our lives could be like that



CÂU CHUYỆN VỀ THẾ CHIẾN III 

Hôm nọ tôi mơ thấy một giấc mơ điên rồ
Tôi đang ở trong chiến tranh Thế giới thứ ba.
Ngày hôm sau tôi đi tìm bác sĩ
Để xem chuyện đó nói điều gì
Bác sĩ nói: “Đấy chỉ là cơn mộng mị
Thực ra không cần phải lo lắng thế
Giấc mơ ở trong đầu bạn thôi mà”. 

Tôi nói: “Bác sĩ ơi chiến tranh ở trong đầu tôi”
Ông gọi: “Hãy xem chàng trai điên này, y tá”.
Người y tá cầm tay, tôi kêu lên: “Ôi”
Người y tá đưa tôi ngồi lên ghế
Rồi nói: “Anh hãy kể nghe coi”.

Chuyện xảy ra vào lúc khoảng 3 giờ
Rồi tiếp tục một phần tư giờ sau đó
Tôi ở trong cống với người yêu nhỏ
Khi từ nắp cống tôi thò đầu ra
Thì thấy ánh sáng đã không còn nữa.

Tôi bò ra và đi xung quanh
Ngược xuôi trong thành phố cô đơn
Tôi đứng và hỏi mình biết đi đâu nhỉ
Trong bãi đậu xe tôi châm thuốc lá
Và tôi bước xuống đường
Đấy là một hôm rất đỗi bình thường. 

Tôi rung chuông bên hầm trú bụi
Cúi gập mái đầu, sau đó tôi kêu:
“Hãy cho tôi cái gì ăn, tôi đói”
Một tiếng súng vang lên và tôi chạy.
Nhưng tôi không trách họ điều này
Bởi vì họ đâu có biết gì tôi. 

Xuống góc đường, bên hiệu bánh mỳ
Thấy người đàn ông, tôi nói: “Này anh bạn
Ở nơi này chỉ có hai chúng ta”.
Anh ta bỗng hét lên rồi bay đi
Tôi nghĩ đó là người cộng sản. 

Và sau đó tôi gặp một người con gái
“Nào ta cùng chơi trò Eva với Adam”.
Tôi nắm tay nàng, con tim tôi run rẩy
“Anh có điên không – cô nàng kêu lên –
Có biết sau khi họ làm chuyện gì đã xảy?”

Tôi thấy chiếc xe Cadillac cửa mở
Mà không có ai ở xung quanh
Thế là tôi ngồi vào ghế lái
Và phóng xe đi trên đường phố
Trong chiếc Cadillac của mình
Thật tuyệt vời phóng xe sau chiến tranh. 

Và tôi nhớ đến một tờ quảng cáo
Thế là tôi bật hệ thống báo hiệu*.
Nhưng mà bởi vì tôi chưa trả tiền
Nên chiếc đài thông báo chỉ lặng im.
Tôi đành bật chiếc máy hát lên
Nghe lời của Rock-A-Day Johnny** đang hát:
“Hãy nói với bố với mẹ của bạn rằng
Tình yêu của chúng ta đang lớn dần lên”

Bỗng tôi cảm thấy cô đơn vô cùng
Tôi cần có ai để trò chuyện với
Tôi gọi cho nhà điều hành thời gian
Để mà nghe giọng ai đó nói:
“Khi bạn nghe tiếng bíp, là ba giờ”
Cô nói suốt hơn cả giờ đồng hồ
Và tôi treo ống nói. 

Đến đây bác sĩ ngắt lời tôi, và nói:
“Tôi cũng từng mơ như giấc mơ của anh
Nhưng có một chút khác với những gì anh thấy
Rằng tôi là người duy nhất còn lại sau chiến tranh
Và tôi không hề nhìn thấy anh ở đấy”. 

Thời gian trôi đi và chúng ta thấy rằng
Rằng ai cũng có những giấc mơ của mình
Rằng ai cũng đều nhìn thấy mình ở đấy
Mà không còn ai thơ thẩn ở xung quanh. 

“Một số người đúng một phần trong mọi thời gian
Một số khác đúng hoàn toàn trong một phần thời gian
Nhưng tất cả không thể đúng hoàn toàn trong mọi thời gian”***
Đấy là những lời mà Abraham Lincoln đã nói.
“Tôi cho anh ở trong giấc mơ tôi nếu tôi có thể ở trong giấc mơ anh”
Đấy là những lời mà tôi đã nói. 
______________

*Hệ thống báo hiệu (CONELRAD – viết tắt của các từ Control of Electromagnetic Radiation) – là hệ thống báo hiệu cho dân chúng về sự nguy hiểm hạt nhân thời chiến tranh lạnh.
**Rock-A-Day Johnny – một nhân vật trào phúng thời đó.
***Những câu này dựa theo câu nói nổi tiếng của Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln. Nguyên văn như sau: “Anh có thể lừa dối một số người trong mọi lúc, và lừa dối mọi người trong vài lúc, nhưng anh không thể mãi mãi lừa dối tất cả mọi người” (You can fool some of the people all the time, and all of the people some of the time, but you cannot fool all of the people all the time). 


Talking World War III Blues 

Some time ago a crazy dream came to me
I dreamt I was walkin' into World War Three
I went to the doctor the very next day
To see what kinda words he could say
He said it was a bad dream
I wouldn't worry 'bout it none, though
They're dreams and they're only in your head.

I said, "Hold it, Doc, a World War passed through my brain".
He said, "Nurse, get your pad, this boy's insane".
He grabbed my arm, I said "Ouch".
As I landed on the psychiatric couch
He said, "Tell me about it".

Well, the whole thing started at 3 o'clock fast
It was all over by quarter past
I was down in the sewer with some little lover
When I peeked out from a manhole cover
Wondering who turned the lights on.

Well, I got up and walked around
And up and down the lonesome town
I stood a-wondering which way to go
I lit a cigarette on a parking meter
And walked on down the road
It was a normal day.

Well, I rung the fallout shelter bell
And leaned my head and I gave a yell
"Give me a string bean I'm a hungry man"
A shortgun fired and away I ran
I don't blame them too much though
They didn't know me.

Down at the corner by a hot-dog stand
I seen a man I said "Howdy friend,
I guess there's just us two"
He screamed a bit and away he flew
Thought it was a Communist.

Well, I spied me a girl and before she could leave
"Let's go and play Adam and Eve"
I took her by the hand and my heart it was thumpin'
When she said, "Hey man, you crazy or sumpin'
You see what happened last time they started".

Well, I seen a Cadillac window uptown
And there was nobody aroun'
I got into the driver's seat
And I drove down to 42nd Street
In my Cadillac
Good car to drive after a war.

Well, I remember seein' some ad
So I turned on my Conelrad
But I didn't pay my Con Ed bill
So the radio didn't work so well
Turned on my record player
It was Rock-A-Day Johnny singin'
"Tell Your Ma, Tell Your Pa
Our Loves Are Gonna Grow Ooh-wah, Ooh-wah"
.
I was feelin' kinda lonesome and blue
I needed somebody to talk to
So I called up the operator of time
Just to hear a voice of some kind
"When you hear the beep
It will be three o'clock"
She said that for over an hour
And I hung up.

Well the doctor interrupted me just about then
Sayin' "Hey I've been havin' the same old dreams
But mine was a little different you see
I dreamt that the only person left after the war was me
I didn't see you around".

Well, now time passed and now it seems
Everybody's having them dreams
Everybody sees themselves
Walkin' around with no one else

Half of the people can be part right all of the time
Some of the people can be all right part of the time
But all of the people can't be all right all of the time
I think Abraham Lincoln said that
"I'll let you be in my dreams if I can be in yours"
I said that.


CORRINA, CORRINA

Corrina, Corrina
Em ở đâu lâu thế?
Corrina, Corrina
Em ở đâu lâu thế?
Anh lo cho em, cô bé
Em hãy trở về nhà. 

Con chim của anh líu lo
Con chim của anh đang hót
Con chim của anh líu lo
Con chim của anh đang hót
Nhưng mà thiếu Corrina
Đời anh coi như đã mât. 

Corrina, Corrina
Em ở trong tâm trí
Corrina, Corrina
Em ở trong tâm trí
Anh suy nghĩ về em
Mà không khóc lên, không thể. 

Corrina, Corrina

Corrina, Corrina
Gal, where you been so long ?
Corrina, Corrina
Gal where you been so long ?
I been worr'in' about you, baby
Baby, please come home.

I got a bird that whistles
I got a bird that sings
I got a bird that whistles
I got a bird that sings
But I ain't a-got Corrina
Life don't mean a thing.

Corrina, Corrina
Gal, you're on my mind
Corrina, Corrina
Gal, you're on my mind
I'm a-thinkin' about you, baby
I just can't keep from crying.


ĐỂ CHO EM CẢM NHẬN ĐƯỢC TÌNH ANH

Khi mưa rơi vào gương mặt của em
Thì cả thế gian này cũng đều như vậy
Bằng vòng tay ấm nồng anh ôm lấy
Để cho em cảm nhận được tình anh.

Khi những ngôi sao trong đêm tối cháy lên
Không có ai bên mình lau cho em giọt lệ
Anh muốn ôm em cả triệu năm có lẻ
Để cho em cảm nhận được tình anh.
Anh biết rằng em chưa quyết định cho mình
Nhưng anh chẳng bao giờ làm cho em sai cả
Anh biết rằng từ ngày chúng mình gặp gỡ
Không phân vân, em đã sống trong lòng.

Nếu anh đói, thành màu xanh hoặc đen
Và anh u buồn bước đi trên đường phố
Thì anh đây sẽ vẫn không làm gì cả
Để cho em cảm nhận được tình anh.

Giờ những cơn bão trên biển đang hoành hành
Và trên con đường của những điều tiếc nuối
Ngọn gió của đổi thay tự do và hoang vu thổi
Em chưa từng gặp ai người giống được như anh.

Anh muốn em hạnh phúc, biến mơ ước của em
Thành hiện thực và anh sẽ làm tất cả
Anh đi cùng trời cuối đất cũng chỉ vì em đó 
Để cho em cảm nhận được tình anh.  


Make You Feel My Love

When the rain is blowing in your face
And the whole world is on your case
I could offer you a warm embrace
To make you feel my love

When the evening shadows and the stars appear
And there is no one there to dry your tears
I could hold you for a million years
To make you feel my love

I know you haven’t made your mind up yet
But I would never do you wrong
I’ve known it from the moment that we met
No doubt in my mind where you belong

I’d go hungry, I’d go black and blue
I’d go crawling down the avenue
There’s nothing that I wouldn’t do
To make you feel my love

The storms are raging on the rollin’ sea
And on the highway of regret
The winds of change are blowing wild and free
You ain’t seen nothing like me yet

I could make you happy, make your dreams come true
Nothing that I wouldn’t do
Go to the ends of the earth for you
To make you feel my love.


EM THÂN YÊU HÃY CHO ANH CƠ HỘI

Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Để giải bày mọi sự cùng em
Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Để anh làm điều gì đó với em.
Anh bước đi trên đường theo thói quen
Tìm người phụ nữ cần người đàn ông quan tâm
Chỉ cần một đặc ân, anh gặng hỏi
Hãy cho anh thêm cơ hội nghe em. 

Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Bay trên chuyến bay của em
Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Đi cùng trên chuyến tàu em
Vì anh đi tìm cô gái như em
Nhưng không nơi nào tìm thấy
Chỉ cần một đặc ân, anh gặng hỏi
Hãy cho anh thêm cơ hội nghe em. 

Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Để giải bày mọi sự cùng em
Em thân yêu, hãy cho anh cơ hội
Để anh làm điều gì đó với em.
Đi tìm người phụ nữ mà không có đàn ông
Cũng như tìm chiếc kim trong cát vậy
Chỉ cần một đặc ân, anh gặng hỏi
Hãy cho anh thêm cơ hội nghe em. 

Honey, just allow me one more chance

Honey, just allow me one more chance
To get along with you
Honey, just allow me one more chance
Ah'll do anything with you
Well, I'm a-walkin' down the road with my head in my hand
I'm lookin' for a woman needs a worried man
Just-a one kind favor I ask you
Allow me just-a one more chance.

Honey, just allow me one more chance
To ride your aeroplane
Honey, just allow me one more chance
To ride your passenger train
Well, I've been lookin' all over for a gal like you
I can't find nobody so you'll have to do
Just-a one kind favor I ask you
Allow me just-a one more chance.

Honey, just allow me one more chance
To get along with you
Honey, just allow me one more chance
Ah'll do anything with you
Well, lookin' for a woman that ain't got no man
Is just lookin' for a needle that is lost in the sand
Just-a one kind favor I ask you
Allow me just-a one more chance. 



CÔ GÁI TỪ PHƯƠNG BẮC

Nếu bạn đi về miền bắc xa xôi
Nơi ngọn gió thét gào trên biên giới
Hãy nhắn giùm cho đến nàng ở đấy
Một thuở là người yêu dấu của tôi.

Nếu bạn đi khi bão tuyết đầy trời
Khi sông đóng băng, mùa hè đã hết
Xem nàng có mặc áo choàng ấm áp
Giữ cho nàng trong ngọn gió tả tơi.

Hãy nhìn giùm tôi mái tóc buông dài
Và đổ xuống như dòng sông trên ngực
Xin làm ơn ngó giùm tôi mái tóc
Tôi nhớ nàng qua hình bóng này thôi.

Không chắc là nàng còn nhớ đến tôi
Bao nhiêu lần tôi đã từng cầu nguyện
Cả trong những đêm của tôi thiếu sáng
Cả trong những ngày đầy nắng của tôi.

Nếu bạn đi về miền bắc xa xôi
Nơi ngọn gió thét gào trên biên giới
Hãy nhắn giùm cho đến nàng ở đấy
Một thuở là người yêu dấu của tôi.
_______________
*Bài hát dựa theo mô típ của bài dân ca Anh Scarborough Fair (Hội chợ Scabôrô) mà tiếng Việt nổi tiếng với tên gọi “Giàn thiên lý đã xa”.

Girl Of The North Country

If you're traveling the north country fair
Where the winds hit heavy on the borderline
Remember me to one who lives there
For she once was a true love of mine.

If you go when the snowflakes storm
When the rivers freeze and summer ends
Please see if she has a coat so warm
To keep her from the howlin' winds.

Please see if her hair hangs long
If it rolls and flows all down her breast
Please see for me if her hair's hanging long
For that's the way I remember her best.

I'm a-wonderin' if she remembers me at all
Many times I've often prayed
In the darkness of my night
In the brightness of my day.

So if you're travelin' the north country fair
Where the winds hit heavy on the borderline
Remember me to one who lives there
She once was the true love of mine.
  

Giàn thiên lý đã xa
(Dân ca Anh)

HỘI CHỢ SCABÔRÔ

Bạn đi về hội chợ Scabôrô?
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Cho gửi lời thăm đến chàng ở đó
Một thuở là người yêu dấu của ta.

Nhắn giúp chàng hãy may chiếc áo hoa
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Áo không hề có đường may, khớp nối
Thì lại là người yêu dấu của ta.

Nhắn giùm chàng giặt áo ở giếng kia
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Giếng luôn khô, không bao giờ có nước
Thì lại là người yêu dấu của ta.

Nhắn với chàng kiếm vạt đất cho ta
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Giữa nước biển mặn và bờ chắn sóng
Thì lại là người yêu dấu của ta.

Nhắn với chàng gặt lúa bằng liềm da
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Gom tất cả, dùng thạch nam bó lại
Thì lại là người yêu dấu của ta.

Bạn đi về hội chợ Scabôrô?
Rau mùi thơm, hương thảo, ngải, rau ngò
Cho gửi lời thăm đến chàng ở đó
Một thuở là người yêu dấu của ta.


Scarborough Fair

Are you going to Scarborough Fair?
Parsley, sage, rosemary and thyme
Remember me to one who lives there
He once was a true love of mine

Tell him to make me a cambric shirt
Parsley, sage, rosemary and thyme
Without no seams nor needle work
Then he'll be a true love of mine

Tell him wash it in yonder dry well
Parsley, sage, rosemary and thyme
Where ne'er a drop of water e'er fell
And then he'll be a true love of mine

Tell him to find me an acre of land
Parsley, sage, rosemary and thyme
Between salt water and the sea strands
Then he'll be a true love of mine

Tell him to reap it with a sickle of leather
Parsley, sage, rosemary and thyme
And gather it all in a bunch of heather
Then he'll be a true love of mine

Are you going to Scarborough Fair?
Parsley, sage, rosemary and thyme
Remember me to one who lives there
He once was a true love of mine